Ngành Thương mại điện tử: Nhiều cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp

Nhu cầu nhân lực cao 

Tại Việt Nam, Thương mại điện tử  là lĩnh vực khá mới  nhưng có tốc độ phát triển nhanh và dần chiếm lĩnh thị phần của nhiều lĩnh vực kinh doanh.

Theo phân tích về thị trường Thương mại điện tử năm 2021 của Reputa, dịch bệnh Covid-19 đã góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy thị trường Thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2021 và làm bàn đạp cho nhiều đột phá mới trong tương lai. Thương mại điện tử đang nổi lên như một trụ cột tăng trưởng cho kinh tế số của các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Năm 2021, Thương mại điện tử Việt Nam có những điểm sáng và tiếp tục ghi nhận sự tăng trưởng. Theo đó, Thương mại điện tử giữa doanh nghiệp với các cá nhân (B2C) Việt Nam đã tăng trưởng khoảng 16 - 17%, đạt mốc 13,7 tỷ USD, chiếm gần 6% tổng mức tiêu chuẩn hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước.

Theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), dự báo năm 2022, Thương mại điện tử tiếp tục phát triển và tạo ra những xu hướng tiêu dùng mới và đến năm 2025, quy mô Thương mại điện tử Việt Nam có thể đạt 52 tỷ USD, trở thành nền kinh tế có thị trường Thương mại điện tử có quy mô lớn thứ 3 khu vực ASEAN.

Nhìn nhận sự tăng trưởng ấn tượng của Thương mại điện tử tại Việt Nam thời gian qua, ông Nguyễn Nam – Giám đốc quản trị nguồn nhân lực - Công ty cổ phần FADO Việt Nam - FADO GROUP cho biết, nhu cầu nhân lực của nhóm ngành này rất cao và có nhu cầu tuyển dụng lớn.

Theo Kế hoạch tổng thể phát triển Thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021-2025 của Chính phủ, quy mô thị trường Thương mại điện tử đến năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu 55% dân số tham gia mua sắm trực tuyến, với giá trị mua hàng hóa và dịch vụ trực tuyến đạt trung bình 600 USD/người/năm. Doanh số Thương mại điện tử B2C (tính cho cả hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trực tuyến) tăng 25%/năm, đạt 35 tỷ USD, chiếm 10% so với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. 

"Hiện nhân lực ngành Thương mại điện tử chủ yếu phân bổ ở các đô thị lớn khi TPHCM chiếm 42,58% nhân lực, TP Hà Nội chiếm 26,70%. Đối tượng tham gia vào hoạt động Thương mại điện tử đến từ 27 ngành nghề nhưng phổ biến nhất là Công nghệ thông tin- Viễn thông (7,5%) và Thiết bị điện tử (7%).

Tốc độ phát triển nhanh của ngành Thương mại điện tử kéo theo nhu cầu nguồn nhân lực ngày càng cao. Tuy nhiên, theo Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam năm 2021 của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), trong nhiều năm liền, nguồn nhân lực cho Thương mại điện tử và đặc biệt nguồn nhân lực chất lượng cao, luôn là vấn đề lớn. Do vậy, đào tạo chính quy dài hạn tại các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trở thành “cứu cánh” cho nhân lực của Thương mại điện tử"- ông Nam chia sẻ.

Triển vọng nghề nghiệp tốt

Theo ông Trần Văn Trọng - Tổng thư ký VECOM, kết quả khảo sát của VECOM tại Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam năm 2021 cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp có lao động chuyên trách về Thương mại điện tử lại giảm nhiều so với các năm trước, một phần cũng do tác động lớn của đại dịch và áp lực về tài chính nên việc cắt giảm biên chế và kiêm nhiệm nhiều vai trò được các công ty triển khai để duy trì hoạt động trong giai đoạn khó khăn.

Xét về quy mô, nhóm các doanh nghiệp vừa và nhỏ có tỷ lệ lao động chuyên trách về Thương mại điện tử chỉ bằng một nửa so với nhóm các doanh nghiệp lớn. Nghệ thuật - vui chơi - giải trí và Thông tin - truyền thông là hai lĩnh vực có tỷ lệ lao động chuyên trách về Thương mại điện cao nhất, lượt là 45% và 42% trên tổng số doanh nghiệp tham gia khảo sát trong cùng lĩnh vực kinh doanh.

Tiếp theo là lĩnh vực hoạt động tài chính - ngân hàng - bảo hiểm (38%) và hoạt động chuyên môn - khoa học - công nghệ (31%).

"Kết quả khảo sát của VECOM cũng cho thấy, trong vòng 3 năm trở lại đây, xu hướng doanh nghiệp gặp khó khăn khi tuyển dụng lao động có kỹ năng về Thương mại điện tử và công nghệ thông tin ngày càng tăng. Vì vậy, việc đẩy mạnh việc đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực này theo hình thức chính quy và không chính quy đều là những vấn đề lớn cần được quan tâm trong giai đoạn tới", ông Trọng chia sẻ.

Ái Linh